1 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Podczas nabożeństw, apeli pamięci i koncertów patriotycznych oddamy hołd zapomnianym przez kilkadziesiąt lat żołnierzom drugiej konspiracji, którzy walczyli z sowietyzacją kraju.

 

Z szacunków historyków wynika, że niepodległościowy ruch żołnierzy wyklętych liczył ponad pół miliona osób i stanowił najliczniejszą formę oporu Polaków wobec sowietyzacji kraju. Walkę propagandową i zbrojną przeciwko władzy komunistycznej prowadzili od 1944 roku do 1963 roku. Blisko 15 tys. z nich zginęło w walkach z funkcjonariuszami milicji, NKWD, Urzędu Bezpieczeństwa, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Ponad 20 tys. żołnierzy wyklętych komuniści zamordowali w

więzieniach. Ci, którzy przetrwali, po wyjściu na wolność przez lata byli prześladowani i nazywani bandytami.

 

Czekali wiele lat 

Polska oddała im hołd dopiero po 22 latach od odzyskania niepodległości. 3 lutego 2011 roku Sejm przyjął ustawę o ustanowieniu 1marca Narodowym Dniem

Pamięci Żołnierzy Wyklętych.– Uchwalenie Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest formą uczczenia ich walki i ofi ary, ale także bólu i cierpienia, jakich doznawali przez wszystkie lata PRL i ciszy po 1989 roku – głosiło uzasadnienie do projektu, który w lutym 2010 roku złożył w Sejmie śp. prezydent Lech Kaczyński.

Data święta jest ściśle związana z historią ruchu żołnierzy wyklętych. To właśnie 1 marca 1951 roku w mokotowskim więzieniu komuniści strzałami w tył głowy zamordowali Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki – przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, kierujących od 1945 roku ostatnią ogólnopolską konspiracją.

 

– W 1989 roku popełniono ogromny błąd. Nie przywrócono żołnierzy wyklętych do pamięci Polaków. Wtedy zabrakło dekomunizacji, lustracji i denazyfi kacji.

Osobom przejmującym odpowiedzialność za państwo nie zależało na przeprowadzeniu tych procesów, a tym samym nie przywrócono pamięci o bohaterach, którzy po 1945 roku nie złożyli broni. Kontynuowali walkę, bo okupację niemiecką zastąpiła sowiecka. Najpierw nieliczni historycy, potem działacze Ligi Republikańskiej oraz w końcu pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej podjęli pierwsze kroki, by ocalić pamięć o nich – wyjaśnia Sebastian Reńca, historyk ze Śląskiego Centrum

Wolności i Solidarności, autor opartej na faktach powieści pt. „Z cienia”, opowiadającej o tragicznych losach żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału „Bartka”. 

 

Zdaniem Sebastiana Reńcy pamięć o żołnierzach niezłomnych wciąż nie jest wystarczająco rozpowszechniona. Zwłaszcza, że do tej pory wiedza na temat ich dokonań często pomijana jest przez szkolnych historyków. – Powinniśmy bardziej upowszechniać historię lokalną, bo prawie w każdym miejscu Polski jest jakiś wątek związany z tymi niezłomnymi żołnierzami. Można przenosić młodych ludzi w tamte czasy m.in. za sprawą komiksów wydawanych przez IPN. Dużo dobrego w kwestii popularyzacji wiedzy o bohaterach tego niepodległościowego ruchu mogliby też uczynić artyści – pisarze, filmowcy czy muzycy. Powstały już piosenki i albumy muzyczne o żołnierzach wyklętych. Niestety wciąż brakuje beletrystyki i filmów dotyczących tego tematu – podkreśla historyk.

 

 

źródło: Tygodnik Śląsko - Dąbrowski NSZZ "Solidarność"